Tính cấp thiết, khoa học của Nghị quyết số 26 về “Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”

Cụ thể hóa đường lối Đại hội XII của Đảng, Hội nghị Trung ương 7 khóa XII đã thảo luận và ban hành Nghị quyết về “Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”. Nghị quyết 26-NQ/TW, ngày 19/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương được xây dựng trên quan điểm đổi mới, coi phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm, xây dựng đảng là nhiệm vụ then chốt, đổi mới kinh tế đồng bộ với đổi mới hệ thống chính trị và mọi quá trình đổi mới đều hướng vào mục tiêu vì con người. Yếu tố cán bộ, nhất là cán bộ cấp chiến lược trong Nghị quyết, là trung tâm, xuyên qua mọi đổi mới trên các lĩnh vực, có vai trò quan trọng nhất, quyết định thành công hay thất bại của sự nghiệp cách mạng của Đảng.

Trên cơ sở đánh giá 20 năm thực hiện Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa; tổng kết thực tiễn ở cả phạm vi chiều rộng lẫn chất lượng chiều sâu; nghiên cứu khoa học để xác lập căn cứ thực tiễn, lý luận; đồng thời, bám sát các cơ sở chính trị - pháp lý và khảo cứu kinh nghiệm thế giới có chọn lọc, Hội nghị Trung ương 7 khóa XII đã đưa ra nhận định tổng quát thực trạng đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ, chỉ ra tính cấp thiết phải ban hành Nghị quyết về “Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”, trong đó chỉ ra những lý do chủ yếu sau:

Thứ nhất, cán bộ và công tác cán bộ có vai trò đặc biệt quan trọng, quyết định sự thành bại của cách mạng và sự phát triển của đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc, muôn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém”. Người còn nói:“Bất cứ chính sách, công tác gì nếu có cán bộ tốt thì thành công, tức là có lãi. Không có cán bộ tốt thì hỏng việc, tức là lỗ vốn”. Thực tế cho thấy: Trong cùng một điều kiện, hoàn cảnh như nhau, nhưng kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của các địa phương, cơ quan, đơn vị lại khác nhau là do chất lượng đội ngũ cán bộ khác nhau, trước hết là người đứng đầu.

Thứ hai, Sự nghiệp cách mạng của Đảng và Nhân dân ta đang chuyển sang một giai đoạn phát triển mới với trình độ cao hơn, nhiệm vụ khó khăn hơn và tính chất ngày càng phức tạp hơn. Yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới đất nước là chúng ta phải tập trung xây dựng nền dân chủ XHCN và Nhà nước pháp quyền XHCN; giải quyết hài hòa mối quan hệ Nhà nước - Thị trường - Xã hội; đẩy mạnh phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN và chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng; thích ứng với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, với nền kinh tế số, kinh tế tri thức và sự biến đổi khí hậu; sự tác động thường xuyên, mạnh mẽ, nhiều chiều từ mặt trái của kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế sâu rộng và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, Internet, mạng xã hội...Hơn nữa, chúng ta phải giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội;  giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển trong bối cảnh khu vực và thế giới luôn có những diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường. thực tiễn đó luôn đặt ra những vấn đề mới, khó và phức tạp, yêu cầu Đảng ta phải xử lý, giải quyết một cách khoa học, hiệu quả cả về lý luận và thực tiễn. Vì vậy, đòi hỏi Đảng ta phải tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ trong tình hình mới. Mặt khác phải biết thích ứng nhanh và xử lý có hiệu quả những tác động tiêu cực phát sinh.

Thứ ba, Qua 20 năm thực hiện Chiến lược cán bộ, đội ngũ cán bộ các cấp đã trưởng thành, phát triển về nhiều mặt, từng bước đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Tuy nhiên, cho đến nay Chiến lược cán bộ có một số nội dung không còn phù hợp, cần được điều chỉnh, bổ sung và phát triển để đáp ứng với yêu cầu của thời kỳ mới. Đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ còn nhiều hạn chế, khuyết điểm và bất cập, trong đó có những khuyết điểm, yếu kém kéo dài, nhưng chậm được khắc phục, đổi mới.

Thứ tư, Sau hơn 40 năm giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đất nước ta đang đứng trước sự chuyển giao thế hệ lãnh đạo, từ lớp cán bộ được rèn luyện, thử thách trong chiến tranh, chủ yếu được đào tạo ở trong nước và các nước xã hội chủ nghĩa; sang lớp cán bộ sinh ra, lớn lên trong hòa bình và được đào tạo từ nhiều nguồn, ở nhiều nước có các thể chế chính trị khác nhau. Thực tế này đặt ra yêu cầu cấp bách trong xây dựng đội ngũ cán bộ, bảo đảm sự trao truyền lý tưởng, niềm tin, khát vọng của lớp thế hệ cha anh đối với lớp con, em kế tục, cũng như khả năng đón nhận, kế thừa và phát triển của thế hệ trẻ, bảo đảm tính tiếp nối liên tục, vững vàng giữa các thế hệ cán bộ và sự phát triển không ngừng của sự nghiệp cách mạng.

Thứ năm, Thành tựu đã đạt được sau 30 năm đổi mới là to lớn và có ý nghĩa lịch sử, là niềm động viên, khích lệ, tạo sức mạnh lan tỏa trong toàn Đảng, toàn dân ta, nhưng chúng ta không chủ quan, thỏa mãn, lơ là, mất cảnh giác, nhất là trước sự chống phá của các thế lực thù địch, phản động đối với Đảng, Nhà nước ta bằng Chiến lược “diễn biến hòa bình” với những thủ đoạn ngày càng tinh vi, nguy hiểm hơn; chúng lợi dụng triệt để những hạn chế, khuyết điểm của Đảng, Nhà nước ta nói chung và về công tác cán bộ nói riêng để xuyên tạc, hạ thấp uy tín của Đảng, Nhà nước ta gây hoang mang, hoài nghi, phân tâm nhằm chia rẽ nội bộ, tác động xấu đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm của nhân dân đối với đội ngũ cán bộ các cấp. Vì vậy, phải xây dựng được đội ngũ cán bộ thắng không kiêu, bại không nản; phải biết chủ động tấn công, tích cực phòng ngừa, không được thỏa mản với thành tựu mà lơ là, mất cảnh giác, nhất là trong giai đoạn cách mạng hiện nay. Cần phải tỉnh táo, có bản lĩnh chính trị vững vàng, lập trường tư tưởng kiên định và hành động quyết liệt, nhưng phải thật sự khôn khéo.

Thực tế trong những năm qua, từ Trung ương đến mọi tổ chức cơ sở Đảng đều đặc biệt coi trọng công tác bồi dưỡng, rèn luyện, đào tạo, quản lý, bố trí sử dụng cán bộ hợp lý, hiệu lực, hiệu quả theo đúng nguyên tắc, thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh, coi cán bộ là cái gốc của mọi công việc. Tại Hội nghị Ban chấp hành Trung ương 7 (Khóa XII) lần này, Đảng ta đã thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế, khuyết điểm trong công tác cán bộ, đó là tình trạng “chạy chức, chạy quyền”, quan liêu, tham nhũng chưa được ngăn chặn triệt để, thậm chí có xu hướng phức tạp hơn. Đặc biệt, Nghị quyết 26 đã chỉ rõ: “Một bộ phận không nhỏ cán bộ phai nhạt lý tưởng chính trị, suy thoái về đạo đức, lối sống, có biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Một số cán bộ lãnh đạo, quản lý, “trong đó có cả cán bộ cấp chiến lược, quan liêu, xa dân, cá nhân chủ nghĩa, vướng vào tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lợi ích nhóm”. Chính sự trung thực nhìn thẳng vào những khuyết điểm, yếu kém đi đôi với những biện pháp căn cơ của Nghị quyết 26 và sự xử lý triệt để những sai phạm của cán bộ thời gian qua đã tạo được niềm tin, sự đồng thuận nhất trí cao của toàn hệ thống chính trị và mọi tầng lớp nhân dân.

Mục tiêu của Nghị quyết 26 là “Hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực; kiên quyết xóa bỏ nạn chạy chức, chạy quyền; ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên. Trong đó, chú trọng hoàn thành việc xây dựng vị trí việc làm và rà soát, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ các cấp gắn với kiện toàn, tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và các giải pháp, nhóm giải pháp căn cơ quy định khung cơ chế, chính sách ưu đãi để phát hiện, thu hút, trọng dụng nhân tài, nhất là các ngành, lĩnh vực mũi nhọn phục vụ cho phát triển nhanh, bền vững… Từ đó cho thấy, Nghị quyết thực sự khoa học, văn minh, phù hợp với xu thế phát triển chung trong chiến lược quốc gia về thu hút và trọng dụng nhân tài theo hướng không phân biệt đảng viên hay người ngoài Đảng, người Việt Nam ở trong nước hay ở nước ngoài.

Tính khoa học, dân chủ, minh bạch trong công tác cán bộ, nhất là cán bộ chủ chốt, cán bộ cấp chiến lược mà Nghị quyết 26 đưa ra còn thể hiện rõ khi xác định lựa chọn cán bộ, “không phân biệt đảng viên hay người ngoài Đảng, người Việt Nam ở trong nước hay ở nước ngoài” cho thấy, Nghị quyết 26 đã triệt để thực hiện nguyên tắc dân chủ, cạnh tranh lành mạnh trong công tác bầu cử, ứng cử, như “bầu trực tiếp bí thư tại đại hội, danh sách ứng cử bầu cử có số dư; ứng viên trước khi bổ nhiệm phải trình bày chương trình hành động và cam kết trách nhiệm thực hiện; những cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp trên phải kinh qua vị trí chủ chốt cấp dưới và nhân sự không trúng cử cấp ủy cấp dưới thì không giới thiệu để bầu cấp ủy cấp trên. Song song với đó là những giải pháp mang tính đột phá về tư duy chính trị như trên không phải là cách làm giật gấu vá vai như sự suy diễn chủ quan, thiếu cơ sở khoa học của các thế lực thù địch, phản động loan tin vu khống, mà được rút ra từ thực tế trong những kỳ đại hội đã qua. Ví dụ như chủ trương không bố trí bí thư cấp tỉnh, huyện là người địa phương được dư luận hoan nghênh.

        Có thể nói, Nghị quyết 26 của Ban chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XII) không chỉ là bước đột phá vào những vấn đề lớn và rất bức thiết của xã hội mà còn thể hiện tư duy, trách nhiệm chính trị của Đảng ta đối với sự phát triển của dân tộc. Vậy nên, trước sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, để Nghị quyết đi vào thực tiễn ngoài trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp trong tổ chức quán triệt sâu rộng cho mọi đối tượng nắm chắc, hiểu thấu đáo nội dung, tính khoa học, sự cần thiết, tính đúng đắn từ chủ chương đến mục tiêu, các giải pháp của Nghị quyết, còn đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên cần nhận thức phải chín, tư tưởng phải thông, quyết tâm phải lớn, phương pháp phải đúng, hành động phải quyết liệt, khen thưởng kỷ luật phải nghiêm minh có như vậy mới góp phần thực hiện thắng lợi quan điểm, mục tiêu của Nghị quyết và một lần nữa khẳng định Nghị quyết 26 của Hội nghị lần thứ 7, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XII ban hành trong tình hình hiện nay là tất yếu, phù hợp với đòi hỏi thực tiễn của cách mạng Việt Nam./.

          T.Đ - T2